کاربردهای تزریق گروت جهت مقاوم‌سازی سازه
اسفند 1, 1402
مقاوم سازی سازه راهی برای افزایش مقاومت ساختمان در برابر حوادث
امروزه بسیاری از ساختمان های شهرها، بافتی قدیمی دارند. این ساختمان های قدیمی، که در ساخت آنها از روش ها و مصالح قدیمی استفاده می شود، استانداردهای امنیتی مدرن را ندارند. از طرفی امکان تخریب همه ساختمان های قدیمی، مانند مدارس و مراکز آموزشی یا درمانی و ساخت مجدد آنها با استفاده از روش های جدید وجود ندارد. علاوه بر هزینه بالای این کار، تخریب مدارس باعث ایجاد وقفه در امر آموزش می شود. مقاوم سازی سازه یکی از روش های جدید نوسازی ساختمان است که بدون نیاز به تخریب ساختمان، امنیت آن در برابر حوادث را افزایش می دهد.
اما توجه کنید که مقاوم سازی ساختمان فقط برای ساختمان های قدیمی نیست. در صورتی که ساختمان نوساز شما طراحی مناسبی نداشته باشد، یا بخواهید ساختمان را تغییر کاربری دهید، می توانید از روش های مقاوم سازی سازه استفاده کنید. در این مقاله به بررسی مقاوم سازی ساختمان، روش های مختلف آن و مزایای آنها می پردازیم.
مقاوم سازی سازه چیست
این نکته که انسان همواره در حال پیشرفت در عرصه های مختلف است نکته ای آشکار است. امر ساختمان سازی نیز از این قاعده مستثنی نیست. انسان همواره به دنبال ابداع روش های جدید برای مقاوم سازی سازه در برابر حوادث مختلف مانند زلزله است. از آنجایی که ساخت قسمت های مختلف شهرهای بزرگ در طول زمان صورت می گیرد، همه ساختمان ها استانداردهای لازم و امنیت کافی در برابر این حوادث را ندارند. همچنین امکان تخریب همه ساختمان های قدیمی و ساخت ساختمان نوساز برای دستیابی به استانداردهای جدید امنیت وجود ندارد. از این رو، نیاز به ابداع روش هایی برای مقاوم سازی سازه های قدیمی در برابر حوادث و نوسازی ساختمان ها همواره همیشه حس می شد.
مقاوم سازی سازه یکی از راه های جدید نوسازی ساختمان و افزایش مقاومت آن در برابر حوادث است. در فرایند مقاوم سازی سازه قسمت های آسیب پذیر ساختمان تعیین می شوند و قسمت های آسیب دیده آن حذف می شوند. مقاوم سازی ساختمان ها در مجموع باعث افزایش مقاومت سازه در برابر حوادث، بدون نیاز به تخریب ساختمان می شود. در این روش، تغییری در ساختار اصلی ساختمان قدیمی ایجاد نمی شود. امر مقاوم سازی سازه، تنها باعث افزایش عمر مفید سازه و نیز بهبود عملکرد سازه های موجود در برابر حوادثی مانند زلزله می شود.
کاربردهای مقاوم سازی
با وجود آنکه مقاوم سازی سازه به منظور افزایش مقاومت ساختمان های قدیمی به کار می رود، مقاوم سازی تنها مختص این کار نیست. یکی از کاربردهای آن، افزایش مقاومت ساختمان هایی است که در میانه کار، یا پس از اتمام کار ساخت و ساز، تغییر کاربری می دهند. همچنین ممکن است طراحی ساختمان از اول به صورت اصولی نباشد و سازه نتواند بار موجود را به خوبی تحمل کند. در این موارد نیز می توان به جای تخریب سازه و ساخت مجدد، روش های مقاوم سازی ساختمان را به کار برد. حتی در صورتی که ساختمان طراحی مناسبی داشته باشد نیز می توان از مقاوم سازی سازه برای افزایش مقاومت ساختمان در برابر حوادث استفاده کرد.
دریافت مشاوره رایگان و تخصصی
۰۹۱۲۷۲۰۳۵۰۰ | ۰۹۳۵۱۹۳۷۸۰۰ | ۰۹۳۵۱۹۳۷۹۰۰
ساختمان های جدید
مقاوم سازی ساختمان های جدیدی که طراحی اصولی ندارند معمولا راحت تر از ساختمان های قدیمی است. در این ساختمان ها، قسمتی از ساختمان که باعث کاهش مقاومت ساختمان شده است شناسایی می شوند و اقدامات لازم درباره آن صورت می گیرد. در صورتی که امر ساخت و ساز کامل نشده باشد انجام این امر حتی آسان تر نیز می شود.
ساختمان های بنایی
ساختمان های بنایی، ساختمان هایی هستند که در آنها به جای استفاده از تیر و ستون، دیوارها بار ساختمان را تحمل می کنند. این نوع ساخت سازه، یکی از روش های متداول ساخت و ساز در قدیم بود. هنگام نوسازی ساختمان های بنایی کار کمی سخت تر می شود و باید مسائل بیشتری را در نظر گرفت. برای مثال مقاوم سازی سازه و افزایش عمر مفید آن به مدت 20 سال، در حالی که عمر مفید فونداسیون آن تنها 10 سال است کاری بیهوده است.
ساختمان های ترک خورده
یکی از نخستین علائمی که وجود مشکل در ساختمان را نشان می دهند، ترک در دیوارها هستند. ترک ها به صورت عمده دو نوع هستند: ترک های سازه ای و غیر سازه ای. ترک های غیر سازه ای را به راحتی می توان ترمیم کرد. اما در مورد ترک های سازه ای، باید عوامل مختلف بررسی شوند و بر اساس آنها تصمیم گیری شود.
دریافت مشاوره رایگان و تخصصی
۰۹۱۲۷۲۰۳۵۰۰ | ۰۹۳۵۱۹۳۷۸۰۰ | ۰۹۳۵۱۹۳۷۹۰۰
روش های مقاوم سازی سازه
روش های مختلفی برای مقاوم سازی سازه وجود دارند. در هرکدام از این روش از از مصالح متفاوتی استفاده می شود که ویژگی های خاصی دارند. همه این روش ها را می توان به منظور افزایش مقاومت و قابلیت تحمل بار ساختمان، روی ساختمان های جدید اجرا کرد.
ژاکت بتنی
از تکنیک ژاکت بتنی می توان برای افزایش بابری تیرهای ساختمان و افزایش مقاومت ستون های آن استفاده کرد. از این روش برای بهبود تیرهایی که دچار آسیب شده اند یا به دلیل ضعف طراحی، قابلیت تحمل وزن پایینی دارند استفاده می شود. در تکنیک ژاکت بتنی، تیرها و ستون های ضعیف و آسیب دیده پس از قالب بندی و اضافه کردن آرماتور، بتن ریزی می شوند. این روش باعث افزایش تحمل بار ستون ها می شود.
ژاکت فولادی
در این روش قطعات فولادی در اطراف ستون یا تیر قرار می گیرند. از ژاکت فولادی برای افزایش مقاومت برشی و فشاری و افزایش شکل پذیری ستون و تیر استفاده می شود. استفاده از ژاکت فولادی نیز همانند ژاکت بتنی، باعث افزایش ظرفیت باربری ستون می شود.
الیاف FRP
الیاف FRP (Fiber Reinforced Polymer) موادی با مقاومت بالا و سبک هستند که به‌منظور افزایش ظرفیت باربری ساختمان استفاده می‌شوند. از ویژگی‌های مهمی که باعث تمایز این مواد از روش‌های دیگر مقاوم‌سازی سازه می‌شود، می‌توان به خواص ضدخوردگی، هزینه کم اجرا، ظاهر عالی و نصب بسیار سریع آنها اشاره کرد. این الیاف باعث افزایش مقاومت خمشی، مقاومت برشی و فشاری ستون‌ها و نیز افزایش شکل‌پذیری اتصالات می‌شود.
مقاوم‌سازی با شاتکریت
متداول‌ترین راه مقاوم‌سازی سازه، استفاده از شاتکریت است. شاتکریت یا بتن پاششی، نوعی بتن است که به‌واسطه هوای فشرده به‌سرعت بالا به سطح دیوارها پاشیده می‌شود. این نوع بتن به‌صورت مناسبی به سطوح مختلف می‌چسبد و مقاومت بالایی دارد. امکان استفاده از شاتکریت روی سطوح مختلف آن را به گزینه‌ای مناسب برای مقاوم‌سازی سازه تبدیل می‌کند.
در این روش ابتدا یک شبکه میلگرد روی دیوارها قرار می‌گیرد و با استفاده از بولت به دیوار متصل می‌شود. در مرحله بعدی روی این میلگردها بتن اعمال می‌شود. این لایه دیوار همانند یک لایه بتن مسلح عمل می‌کند و باعث بهبود مقاومت دیوار در برابر زلزله می‌شود. یکی از معایبی که این روش نسبت به سایر روش‌ها دارد این است که باعث کاهش فضای مفید ساختمان می‌شود. در این روش وزن بنا نیز افزایش پیدا می‌کند و زمان اجرای آن نیز کمی طولانی‌تر است. همچنین اجرای این روش نیاز به مهارت بالایی دارد. مهندسان باتجربه پی عنصر آورد آماده اجرای پروژه‌های مقاوم‌سازی سازه شما با بالاترین کیفیت هستند.
افزودن قاب خمشی به سازه
قاب خمشی نوعی سیستم است که در آن اتصال تیر ساختمان به ستون آن پیوسته یا گیردار است. مقاومت، سختی و شکل‌پذیری این سیستم به‌واسطه مقاومت خمشی، محوری و برشی اجزای دارای اتصال گیردار تأمین می‌شود. از این سیستم به‌منظور رفع سختی یا مقاومت کلی یا موضعی ساختمان استفاده می‌شود. در استفاده از قاب‌های خمشی، این قاب‌های فولادی در مجاورت ستون‌ها یا تیرهای موجود طبقه اول قرار می‌گیرند. از قاب‌های خمشی در طبقات بالاتر استفاده نمی‌شود.
دریافت مشاوره رایگان و تخصصی
۰۹۱۲۷۲۰۳۵۰۰ | ۰۹۳۵۱۹۳۷۸۰۰ | ۰۹۳۵۱۹۳۷۹۰۰
سخن پایانی
مقاوم‌سازی ساختمان چیست؟
مقاوم‌سازی ساختمان به معنی افزایش مقاومت سازه در برابر فشارهایی است که به سازه وارد می شود. این عمل به روش های مختلفی صورت می گیرد که هر کدام از آنها مزایای خاص خود را دارند. همه این روش ها در نهایت موجب افزایش قابلیت ساختمان در تحمل بار می شوند. یکی از اشتباهات رایجی که صورت می گیرد، اشتباه گرفتن اصطلاح نوسازی ساختمان با مقاوم سازی آن است. مقاوم سازی سازه تنها یکی از روش های نوسازی ساختمان است و نباید این دو را با هم اشتباه گرفت.
دلیل نیاز به مقاوم سازی سازه بتنی چیست؟
ممکن است در طول زمان سازه دچار خوردگی شود و ستون ها و دیوارها دیگر توان تحمل بار ساختمان را نداشته باشند. یا ممکن است در طول زمان ساختمان تغییر کاربرد دهد و در نتیجه آن باری بیشتر از بار طراحی بر ساختمان وارد شود. در این صورت می توان با استفاده از روش های مقاوم سازی سازه، دیوارها، ستون ها و تیرهای ساختمان را به گونه ای تغییر داد که توانایی تحمل بار جدید را داشته باشند.
چرا باید در ایران ساختمان ها مقاوم سازی شوند؟
با توجه به آمار موجود، تعداد گسل های ایران 575 عدد است. 120 عدد از این گسل ها، جزو گسل های خطرناک دسته بندی می شوند. همچنین 78 درصد شهر های ایران جزو شهرهای با ریسک زلزله بالا هستند. تهران یکی از شهرهای پرخطر است که روی سه گسل خطرناک قرار دارد و خطر وقوع زلزه در این شهر بسیار بالاست. همچنین تعداد زیادی از ساختمان ها استانداردهای لازم برای مقاومت در برابر زلزه های احتمالی را ندارند. در این میان، نوسازی ساختمان یکی از راه های محافظت از ساختمان در برابر خطر احتمالی زلزله است. هزینه این کار از ساخت مجدد ساختمان بسیار پایین تر است ولی مقاومت لازم در برابر زلزله و فشارهای دیگر را نیز به ساختمان می دهد.
آیا مقاوم سازی ساختمان روش مطمئنی برای افزایش مقاومت در ساختمان است؟
مدت‌هاست کشورهای توسعه‌یافته برای حفظ بناهای قدیمی و کاهش هزینه‌ها از مقاوم‌سازی ساختمان استفاده می‌کنند. این کشورها تمایل زیادی به حفظ آثار تاریخی باقی‌مانده از جنگ‌های جهانی دارند و به این منظور از روش‌های مقاوم‌سازی سازه استفاده می‌کنند. حتی برخی از ساختمان‌های بسیار قدیمی تاریخی که قدمتی نزدیک به 100 سال دارند، با استفاده از روش های مقاوم سازی ساختمان هنوز سر پا هستند و از آنها استفاده می شود. این ساختمان های قدیمی مقاوم سازی شده با وجود اینکه در معرض حوادث مختلف قرار می گیرند مقاومت بالایی در برابر این حوادث دارند. در سالهای اخیر و با توجه به خطر بالقوه زلزله در کشور ما، از این روش های مقاوم سازی الگو برداری شده و از روش های ابداع شده آنها به منظور افزایش مقاومت ساختمان های قدیمی استفاده می شود.
در نهایت باید توجه داشته باشید که اجرا و طراحی اصولی ساختمان از ابتدا بسیار بهتر از مقاوم‌سازی ساختمان است. در صورتی که ساختمان از اول به صورت اصولی بنا شود، نیازی به مقاوم‌سازی ساختمان نخواهد داشت. همچنین اجرای اصولی ساختمان باعث می‌شود که مقاومت نهایی ساختمان نسبت به ساختمان‌هایی که پس از اجرا مقاوم‌سازی می‌شوند بیشتر باشد.
